{"id":6994,"date":"2016-06-12T21:54:00","date_gmt":"2016-06-12T21:54:00","guid":{"rendered":"http:\/\/marywplecaku.pl\/2016\/06\/batikowa-sztuka.html"},"modified":"2021-05-12T13:51:31","modified_gmt":"2021-05-12T13:51:31","slug":"batikowa-sztuka","status":"publish","type":"post","link":"http:\/\/marywplecaku.pl\/2016\/06\/batikowa-sztuka.html","title":{"rendered":"Batikowa sztuka"},"content":{"rendered":"

Jest wiele sposob\u00f3w na mi\u0142e sp\u0119dzenie czasu w okolicach Yogjakarty, ale w samym mie\u015bcie te\u017c nie ma na co narzeka\u0107. Opowiemy Wam, jak sp\u0119dzi\u0142y\u015bmy pewne dwa przedpo\u0142udnia. Bo jedno okaza\u0142o si\u0119 za ma\u0142o, by spenetrowa\u0107 temat tworzenia w\u0142asnego batiku.<\/p>\n

Jakikolwiek pomys\u0142 na sp\u0119dzenie czasu maluj\u0105c, koloruj\u0105c, rze\u017abi\u0105c czy sklejaj\u0105c, jest przez Marysi\u0119 przyjmowany z entuzjazmem. Gdy wi\u0119c zacz\u0119\u0142am t\u0142umaczy\u0107 jej, jak robi si\u0119 batik, nie musia\u0142am nawet ko\u0144czy\u0107. Musia\u0142am za to szybko znale\u017a\u0107 miejsce, w kt\u00f3rym b\u0119dzie mog\u0142a sama spr\u00f3bowa\u0107 tej sztuki. Ale w Indonezji, na Jawie, w Yogjakarcie nie jest to problemem. Byli\u015bmy w samym sercu batikowej stolicy.<\/p>\n

Podobno wcale nie z Indonezji batik pochodzi, ale tutaj sta\u0142 si\u0119 sztuk\u0105 narodow\u0105, tu rozwin\u0105\u0142 skrzyd\u0142a i st\u0105d dotar\u0142 do zachodniego \u015bwiata. Sztuka tworzenia batiku zdaje si\u0119 by\u0107 prosta \u2014 tkanin\u0119 zdobimy ornamentami z wosku, nast\u0119pnie farbujemy, a na ko\u0144cu wosk topimy, by ods\u0142oni\u0107 nieufarbowany ornament. Czynno\u015bci te mo\u017cna powtarza\u0107 nak\u0142adaj\u0105c kolejne warstwy wosku, kolejne warstwy farby i tym sposobem wydobywaj\u0105c kolejne barwne wzory i odcienie. I tak wiele razy. Najwi\u0119kszym mistrzom stworzenie batiku mo\u017ce zaj\u0105\u0107 nawet kilka miesi\u0119cy.<\/p>\n

A jak to wygl\u0105da\u0142o u nas?<\/p>\n

Koncepcja<\/h2>\n

W tradycyjnych indonezyjskich batikach dominuj\u0105 powtarzaj\u0105ce si\u0119 motywy zwierz\u0119ce, ro\u015blinne i geometryczne. Skatalogowano ponad 3000 tradycyjnych motyw\u00f3w. Niekt\u00f3re z nich mia\u0142y kiedy\u015b znaczenie symboliczne i przypisywane by\u0142y poszczeg\u00f3lnym grupom spo\u0142ecznym. Nas jednak nie ograniczano. W czasie pierwszej wizyty w pracowni Marysia zabawi\u0142a si\u0119 w kalkomani\u0119 i skopiowa\u0142a gotowy wz\u00f3r z zestawu tych, przygotowanych dla dzieci. Jednak do kolejnej wizyty przygotowa\u0142y\u015bmy si\u0119 znacznie lepiej \u2014 motyw podwodnego \u015bwiata Marysia wymy\u015bli\u0142a ju\u017c wcze\u015bniej, rozrysowa\u0142a go na kartce, a w pracowni zjawi\u0142a si\u0119 wiedz\u0105c, czego chce i z gotowcem w r\u0119ku. Wystarczy\u0142o tylko przerysowa\u0107 dzie\u0142o na tkanin\u0119.<\/p>\n

\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div><\/div>
<\/div><\/div>\n

Lanie woskiem<\/b><\/h2>\n

I tutaj zaczyna si\u0119 najwi\u0119ksza sztuka. Podobno ka\u017cdy mistrz ma w\u0142asn\u0105 receptur\u0119 na przygotowanie gor\u0105cej mieszaniny pszczelego wosku, zwierz\u0119cych t\u0142uszcz\u00f3w, \u017cywicy i czego tam jeszcze. Jednak nie tajemna wiedza si\u0119 liczy, ale sprawna r\u0119ka. W naszej pracowni tkanin\u0119 rozci\u0105ga\u0142o si\u0119 na d\u0142oni, co sprawia\u0142o trudno\u015b\u0107 Marysi \u2014 w ma\u0142ej d\u0142oni tkanina si\u0119 marszczy\u0142a, a gor\u0105cy wosk lekko parzy\u0142 r\u0119k\u0119. W drugiej d\u0142oni trzyma\u0142o si\u0119 kanting, czyli ma\u0142y zbiornik z woskiem, zako\u0144czony w\u0105skim lejkiem. Sprawnym ruchem nale\u017ca\u0142o rozprowadzi\u0107 wosk po narysowanym wcze\u015bniej wzorze. Wosk musia\u0142 by\u0107 na tyle gor\u0105cy, by przenikn\u0105\u0107 przez tkanin\u0119 i na tyle ch\u0142odny, by si\u0119 nie rozlewa\u0107. Ale co robi\u0107, kiedy r\u0119ka si\u0119 trz\u0119s\u0142a, a wosk wali\u0142 kleksy. Kszta\u0142tom nada\u0142o to ob\u0142o\u015bci, a dzie\u0142u nieco abstrakcyjnej formy. Wa\u017cne, \u017ce autorce si\u0119 podoba\u0142o.<\/p>\n

\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div><\/div>
<\/div><\/div>\n

Stempelki<\/b><\/h2>\n

Mo\u017cna u\u0142atwi\u0107 sobie \u017cycie i zamiast d\u0142uba\u0107 tygodniami ka\u017cdy detal, skorzysta\u0107 ze starego indonezyjskiego wynalazku zwanego cap. Cap to miedziany stempel, kt\u00f3ry r\u00f3wnie\u017c zanurza si\u0119 w gor\u0105cym wosku, a nast\u0119pnie wz\u00f3r odbija na tkaninie. Wynalazek przyspieszy\u0142 proces produkcji i pom\u00f3g\u0142 zaspokoi\u0107 masowe potrzeby niecierpliwych klient\u00f3w z zachodniego \u015bwiata. Marysia nie chcia\u0142a jednak i\u015b\u0107 na \u0142atwizn\u0119 i wykorzysta\u0142a stemple tylko do zrobienia ramki wok\u00f3\u0142 swego dzie\u0142a.<\/p>\n

<\/h2>\n
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div><\/div>
<\/div><\/div>\n

Farbowanie<\/h2>\n

Farbiarnia to fascynuj\u0105ce miejsce, pe\u0142ne wielkich kaloszy i jeszcze wi\u0119kszych gumowych r\u0119kawic. No i oczywi\u015bcie wielkich gar\u00f3w. Mieszane s\u0105 tutaj barwniki do tkanin, tylko z naturalnych sk\u0142adnik\u00f3w. W tradycyjnych indonezyjskich batikach dominuj\u0105 stonowane i monochromatyczne kolory. Nasze by\u0142y dosy\u0107 wyraziste, bo nie k\u0142adli\u015bmy kolejnych warstw. Mimo to proces uzyskiwania finalnego koloru by\u0142 kilkuetapowy, a tkanina zaskakiwa\u0142a kolorem po ka\u017cdym wynurzeniu w kolejnego kot\u0142a.<\/p>\n

\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div><\/div>
<\/div><\/div>\n

Topienie wosku<\/h2>\n

Szefa tego kot\u0142a zauwa\u017cy\u0142y\u015bmy ju\u017c dawno. Sta\u0142 przy paruj\u0105cym garze i miesza\u0142 w nim d\u0142ugim kijem, co chwila wyci\u0105gaj\u0105c co\u015b na zewn\u0105trz. W jego r\u0119ce trafi\u0142y dzie\u0142a Marysi chwil\u0119 po farbowaniu. No i si\u0119 wyja\u015bni\u0142o. W gor\u0105cej k\u0105pieli topi\u0142 si\u0119 wosk i ods\u0142ania\u0142 si\u0119 rysunek na tkaninie. Tylko cz\u0119\u015b\u0107 ukryta pod woskiem pozosta\u0142a nieufarbowana. Teraz dzie\u0142o mo\u017cna by\u0142o podziwi\u0107 w pe\u0142nej okaza\u0142o\u015bci.<\/p>\n

\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div><\/div>
<\/div><\/div>\n

Wyko\u0144czenie<\/h2>\n

By by\u0142o pi\u0119knie nale\u017ca\u0142o jeszcze tkanin\u0119 wysuszy\u0107, wyprasowa\u0107 i zaszy\u0107 brzegi. Ale to ju\u017c kosmetyka…<\/p>\n

\n
\"\"<\/figure><\/div>
\"\"<\/figure><\/div><\/div>
<\/div><\/div>\n<\/div>\n

Na koniec pozosta\u0142o nam uda\u0107 si\u0119 do kasy, by zap\u0142aci\u0107 za mi\u0142o sp\u0119dzony czas i kilka nowych \u017cyciowych lekcji Marysi. Po drodze mo\u017cna by\u0142o oczywi\u015bcie zrobi\u0107 batikowe zakupy \u2014 od tradycyjnych sarong\u00f3w po barwne zabawki i portfele.<\/p>\n

Lekcje brali\u015bmy w Winotosastro Batik<\/a>. Podobnych szk\u00f3\u0142 jest w Yogji ca\u0142e mn\u00f3stwo. Oferuj\u0105 szybkie kilkugodzinne szkolenia lub wielodniowe kursy, prac\u0119 w grupie lub indywidualne lekcje z mistrzem. Wszystko zale\u017cy od tego, ile czasu chcecie na kurs po\u015bwi\u0119ci\u0107, jakim bud\u017cetem dysponujecie i jaki cel chcecie osi\u0105gn\u0105\u0107. Szkolenie, kt\u00f3re przesz\u0142a Marysia nazwa\u0142abym raczej pokazow\u0105 lekcj\u0105, z mo\u017cliwo\u015bci\u0105 aktywnego uczestnictwa. Du\u017cym plusem by\u0142o indywidualny tryb. Mog\u0142y\u015bmy zjawi\u0107 si\u0119 w dowolnym momecie, przydzielano nam do\u015bwiadczon\u0105 i m\u00f3wi\u0105c\u0105 po angielsku opiekunk\u0119, kt\u00f3ra krok po kroku wyja\u015bnia\u0142a, oprowadza\u0142a, demonstrowa\u0142a. Wszystko trwa\u0142o tyle czasu, ile same chcia\u0142y\u015bmy po\u015bwi\u0119ci\u0107. Zazwyczaj oko\u0142o dw\u00f3ch godzin. Za\u015b kosztowa\u0142o 300 rupii. Cena zmienia\u0142a si\u0119 zale\u017cnie od wielko\u015bci batiku, jakie wybiera\u0142o si\u0119 do malowania oraz liczby kolor\u00f3w. Sama pracownia robi\u0142a wra\u017cenie starej rodzinnej manufaktury, cho\u0107 podejrzewam, \u017ce by\u0142a to tylko cz\u0119\u015b\u0107 pokazowa wi\u0119kszego batikowego biznesu.<\/p>\n

\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Jest wiele sposob\u00f3w na mi\u0142e sp\u0119dzenie czasu w okolicach Yogjakarty, ale w samym mie\u015bcie te\u017c nie ma na co narzeka\u0107. Opowiemy Wam, jak sp\u0119dzi\u0142y\u015bmy pewne dwa przedpo\u0142udnia. Bo jedno okaza\u0142o si\u0119 za ma\u0142o, by spenetrowa\u0107…<\/div>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":8199,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1209,1231,1489,1205],"tags":[955,1240,943,952],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/6994"}],"collection":[{"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=6994"}],"version-history":[{"count":5,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/6994\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":20613,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/6994\/revisions\/20613"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/8199"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=6994"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=6994"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=6994"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}