Przyroda porywa<\/strong><\/span>. Do wyboru nast\u0119puj\u0105ce okoliczno\u015bci przyrody – kipi\u0105ca zieleni\u0105 d\u017cungla, gro\u017ane wulkany, rozleg\u0142e ry\u017cowe pola, grzmi\u0105cy ocean. My wybrali\u015bmy pola. Do oceanu mamy 40 minut drogi. Godzin\u0119 do najbli\u017cszego wulkanu. Trzy minuty do brzegu d\u017cungli. Wybieraj\u0105c jedno, ci\u0105gle mo\u017cna mie\u0107 pozosta\u0142e na wyci\u0105gni\u0119cie r\u0119ki. Ale (!!) wulkan mo\u017ce okry\u0107 tw\u00f3j dom py\u0142em, z d\u017cungli wychodz\u0105 w\u0119\u017ce, a insekty z p\u00f3l ry\u017cowych przynosz\u0105 bezsenne noce.<\/p>\n\n\n\n Balijska kultura poch\u0142ania<\/span><\/strong>. Jest niezwykle barwna, wr\u0119cz fascynuj\u0105ca. Chce si\u0119 j\u0105 podgl\u0105da\u0107 w ka\u017cdym miejscu i momencie. I nie jest to trudne, bo balijska kultura przenika tu wszystko. Sacrum i profanum na Bali to jedno. Trzeba zaakceptowa\u0107 \u015bwi\u0105tyni\u0119 w swoim domu i codzienne sk\u0142adnie w niej dar\u00f3w przez rodzin\u0119 gospodarzy, wsz\u0119dobylski zapach kadzide\u0142, zablokowane drogi podczas ceremonii, a nawet przymusowe zamkni\u0119cie w domu, bez \u015bwiat\u0142a i Internetu z okazji balijskiego Nowego Roku.<\/p>\n\n\n\n Jednym s\u0142owem, na tej pi\u0119knej wyspie, w pe\u0142nym s\u0142o\u0144cu i w tropikalnym klimacie, mo\u017cna znale\u017a\u0107 cudowny dom, o jakim w Polsce nie mo\u017cna pomarzy\u0107. Mo\u017cna znale\u017a\u0107 tu przyjaci\u00f3\u0142 z ca\u0142ego \u015bwiata. Mo\u017cna zasmakowa\u0107 przepysznej kuchni. Zabawi\u0107 si\u0119 w najlepszych klubach, za\u015b w wolnym czasie oddawa\u0107 si\u0119 wymarzonym pasjom. Przy zachowaniu odrobiny dystansu, tolerancji i zrozumienia dla odmienno\u015bci balijskiej kultury, \u017cyje si\u0119 tutaj cudownie. <\/p>\n\n\n\n Nie znamy miejsca na ziemi, w kt\u00f3rym czuliby\u015bmy si\u0119 bezpieczniej. <\/strong><\/span>Rozpie\u015bci\u0142o nas Bali pod tym wzgl\u0119dem. Zostawiamy kluczyki w skuterze, portfele na stole, nie zamykamy domu. By\u0107 mo\u017ce mamy szcz\u0119\u015bcie. Mo\u017ce instynktownie wiemy, gdzie mog\u0142yby czyha\u0107 zagro\u017cenia i unikamy ich. Ale \u017cyj\u0105c na uboczu, znaj\u0105c mieszka\u0144c\u00f3w swojej wioski, akceptuj\u0105c ich zwyczaje i obecno\u015b\u0107, czujemy si\u0119 chronieni. Ludzie dooko\u0142a nas po prostu dbaj\u0105 o swoj\u0105 karm\u0119. Elementem tego poczucia bezpiecze\u0144stwa jest niew\u0105tpliwie wyj\u0105tkowa i zara\u017aliwa przyjazno\u015b\u0107 ludzi.<\/p>\n\n\n\n Ale w miastach i turystycznych centrach, w atmosferze wi\u0119kszej anonimowo\u015bci, mo\u017ce by\u0107 zgo\u0142a inaczej. Zdarzaj\u0105 si\u0119 w\u0142amania do dom\u00f3w, kradzie\u017ce torebek po wyj\u015bciu z bankomatu, skanowanie kart kredytowych, wyrywanie telefon\u00f3w. W obecnych pandemicznych czasach zdarzaj\u0105 si\u0119 coraz cz\u0119\u015bciej. Wygl\u0105da jednak na to, \u017ce pewna dawka ostro\u017cno\u015bci i zdrowego rozs\u0105dku wystarcza, by si\u0119 przed tym uchroni\u0107.<\/p>\n\n\n\n Na Bali mo\u017cna \u017cy\u0107 tanio, ale pod warunkiem, \u017ce \u017cyjemy jak indonezyjskie rodziny, <\/strong><\/span>nie zach\u0142ystuj\u0105ce si\u0119 zachodnim modelem \u017cycia. <\/span>Jemy sma\u017cony ry\u017c, zakupy robimy na bazarach, gotujemy z lokalnych produkt\u00f3w, dzieci posy\u0142amy do indonezyjskiej szko\u0142y, nie korzystamy z rozrywek znanych z zachodniego \u015bwiata. Bynajmniej nie ma w tym niczego z\u0142ego! Jednak Bali ma do zaoferowania znacznie wi\u0119cej i temu \u201ewi\u0119cej\u201d trudno si\u0119 oprze\u0107. Wr\u0119cz szkoda by\u0142oby si\u0119 opiera\u0107. Za\u015b maj\u0105c dzieci \u2013 chyba nie da rady si\u0119 temu oprze\u0107. Niby co takiego? Surfowanie i nurkowanie na \u015bwiatowym poziomie, parki rozrywki, cuda natury do obejrzenia, wulkany do zdobycia, fantastyczne restauracje, pla\u017cowe kluby, tropikalne hotele. To niezwykle atrakcyjny aspekt balijskiego \u017cycia, ale korzystanie z tego sprawia, \u017ce \u017cycie przestaje by\u0107 tanie.<\/p>\n\n\n\n Robi si\u0119 jeszcze dro\u017cej, gdy jeste\u015bmy rodzin\u0105 z dzie\u0107mi. Jeszcze dro\u017cej, gdy s\u0105 to dzieci, kt\u00f3re nale\u017cy pos\u0142a\u0107 do szko\u0142y. I jeszcze dro\u017cej, gdy chcemy rodzinie zapewni\u0107 legalny pobyt i wizy, kt\u00f3re nie b\u0119d\u0105 uprzykrza\u0107 \u017cycia. Mo\u017ce by\u0107 nawet dro\u017cej, gdy przyjdzie t\u0119sknota za europejskimi smakami i przyjemno\u015bciami, znanymi z domu. A uwierzcie, \u017ce przyjdzie. P\u0142aci si\u0119 wtedy wiele, by t\u0119 t\u0119sknot\u0119 zaspokoi\u0107. Bo wszystko tutaj mo\u017cna zdoby\u0107, ale wszystko ma swoj\u0105 cen\u0119.<\/p>\n\n\n\n Mo\u017cna na Bali znale\u017a\u0107 dom, z kt\u00f3rego nie b\u0119dzie si\u0119 chcia\u0142o wychodzi\u0107, a zamieszkanie w nim wcale nie musi zrujnowa\u0107 rodzinnego bud\u017cetu. W cenie kawalerki w Warszawie mo\u017cna wynaj\u0105\u0107 przyjemny dom z basenem w otoczeniu d\u017cungli. Mo\u017cna nawet taniej, ale mo\u017cna te\u017c znacznie dro\u017cej. W tym temacie wyb\u00f3r jest olbrzymi, a rozmach nie ma ogranicze\u0144. S\u0105 tu domy dla rodziny od 10 do 50 mln IDR miesi\u0119cznie, a nawet dro\u017csze. Jednak \u201ejako\u015b\u0107 do ceny\u201d zawsze przem\u00f3wi na korzy\u015b\u0107 Bali. Domy te bywaj\u0105 niezwyk\u0142e, a zamieszkanie w nich mo\u017ce sta\u0107 si\u0119 do\u015bwiadczeniem samym w sobie.<\/strong><\/span><\/p>\n\n\n\n Najlepsze by\u0142yby nieograniczone oszcz\u0119dno\u015bci lub \u017ar\u00f3d\u0142o utrzymania w Polsce. Je\u015bli ich brak, optymalnym rozwi\u0105zaniem jest praca zdalna<\/strong><\/span>. Bali to popularna destynacja nomad\u00f3w wszelkich bran\u017c, a model \u201emieszkamy na Bali, pracujemy w Europie\/USA\/Australii\u201d jest najkorzystniejszy. Nale\u017cy jednak pami\u0119ta\u0107, \u017ce jakakolwiek dzia\u0142alno\u015b\u0107 zarobkowa bez pozwolenia na tak\u0105, jest w Indonezji nielegalna i mo\u017ce by\u0107 podstaw\u0105 do deportacji. Od jakiego\u015b czasu m\u00f3wi si\u0119 na Bali o wizach dla nomad\u00f3w. Pie\u015b\u0144 przysz\u0142o\u015bci, ale dobrze, \u017ce pojawi\u0142a si\u0119 \u015bwiadomo\u015b\u0107 takiej potrzeby. \u015awiadomi s\u0105 jej ju\u017c w\u0142a\u015bciciele willi, hoteli i przestrzeni co-workingowych, udost\u0119pniaj\u0105cy \u0142\u0105cza internetowe, kt\u00f3rym nomadzi mog\u0105 w pe\u0142ni zaufa\u0107.<\/p>\n\n\n\n Inna opcja to zdobycie wizy pracowniczej. Przypisana jest ona do konkretnego stanowiska i pozwala na wykonywanie tylko precyzyjnie okre\u015blonych zada\u0144. By zdoby\u0107 j\u0105 nale\u017cy zosta\u0107 zatrudnionym w indonezyjskiej firmie, co nie jest \u0142atwe – wiele zawod\u00f3w jest zastrze\u017conych tylko dla Indonezyjczyk\u00f3w, za\u015b zatrudnianie obcokrajowc\u00f3w jest dla firm du\u017cym wydatkiem. Chyba, \u017ce m\u00f3wimy o specjalistach, o kt\u00f3rych trudno w\u015br\u00f3d indonezyjskiej kadry. Wtedy te\u017c mo\u017cna liczy\u0107 na adekwatn\u0105 pensj\u0119, bo \u015brednie indonezyjskie zarobki s\u0105 tak niskie (ok. 3 mln IDR), \u017ce nie pozwol\u0105 na pokrycie \u017cadnych koszt\u00f3w wspomnianych powy\u017cej. <\/p>\n\n\n\n Inne rozwi\u0105zanie to za\u0142o\u017cy\u0107 na Bali w\u0142asny biznes. Inwestycja w indonezyjsk\u0105 gospodark\u0119 zawsze jest mile widziana.<\/p>\n\n\n\n S\u0105 szko\u0142y indonezyjskie. Dla obcokrajowc\u00f3w ta opcja nie jest najlepszym rozwi\u0105zaniem. Kultura balijska jest nam bardzo odleg\u0142a, za\u015b lokalne szko\u0142y s\u0105 mocno ukierunkowane religijnie i kulturowo.<\/p>\n\n\n\n S\u0105 szko\u0142y mi\u0119dzynarodowe. Jest ich wiele i jest ich du\u017ca r\u00f3\u017cnorodno\u015b\u0107. <\/span><\/strong>Mo\u017cna powiedzie\u0107, \u017ce s\u0105 w stanie zaspokoi\u0107 przer\u00f3\u017cne oczekiwania edukacyjne. S\u0105 te bardziej akademickie, s\u0105 bardziej \u201ezielone\u201d, demokratyczne, nawet wega\u0144skie. Jest wiele rodzicielskich inicjatyw zwi\u0105zanych z domow\u0105 edukacj\u0105, zw\u0142aszcza w obecnych pandemicznych czasach. Dla dzieci w wieku przedszkolnym lub na etapie wczesnej edukacji opcji jest ca\u0142kiem sporo, jednak zaw\u0119\u017caj\u0105 si\u0119 one wraz z wiekiem dziecka i rosn\u0105cymi oczekiwaniami co do szko\u0142y. <\/p>\n\n\n\n Przy tej mnogo\u015bci rozwi\u0105za\u0144 dobrze by\u0107 \u015bwiadomym, czego od szko\u0142y na Bali si\u0119 oczekuje. A to mo\u017ce by\u0107 r\u00f3\u017cne w zale\u017cno\u015bci od wieku dziecka, jego potrzeb, naszego podej\u015bcia do edukacji, a tak\u017ce d\u0142ugo\u015bci pobytu na wyspie. Te potrzeby mog\u0105 te\u017c mocno zaw\u0119zi\u0107 list\u0119 rozwa\u017canych szk\u00f3\u0142. W ka\u017cdym jednak przypadku nale\u017cy liczy\u0107 si\u0119 z kosztami wysokimi, a\u017c do bardzo wysokich. Czesne za rok edukacji w najta\u0144szych szko\u0142ach zaczyna si\u0119 od 80 mln IDR, a ko\u0144czy na niemal 300 mln IDR w najdro\u017cszej na wyspie szkole Green School. Bez w\u0105tpienia edukacja odczuwalnie podnosi koszty mieszkania na Bali.<\/p>\n\n\n\n![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/DSCF6634-1-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_4999-1-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2019\/12\/bali-na-rowerze21-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2018\/11\/IMG_8880-1-1-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2018\/06\/nusa-ceningan-8-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li><\/ul><\/figure>\n\n\n\nCzy jest bezpiecznie?<\/h2>\n\n\n\n
Koszty \u017cycia<\/h2>\n\n\n\n
Dom<\/h2>\n\n\n\n
![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/yellow1-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/yellow19-1100x1650.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_5484-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_5833-1100x1650.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/kedewatan32-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/mas2-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li><\/ul><\/figure>\n\n\n\nJak si\u0119 utrzyma\u0107?<\/h2>\n\n\n\n
Szko\u0142a na Bali<\/h2>\n\n\n\n
![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_2178-112-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_4257-1-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_3927-1-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li>![\"\"](\"http:\/\/marywplecaku.pl\/wp-content\/uploads\/2021\/05\/IMG_9603-111-1100x733.jpg\")
<\/figure><\/li><\/ul><\/figure>\n\n\n\n